Cây chùm ngây có tên khoa học là Moringa oleifera, họ chùm ngây (Moringaceae), đã được biết với nhiều tên như
cây chùm ngây,
Cây thần diệu ,
Moringa oleifera,
Drumstick tree..v.v và Chi này chứa 13 loài, tất cả trong số chúng đều là các cây thân gỗ sinh sống trong khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tên gọi khoa học của chi này có nguồn gốc từ tiếng Tamil murungakkAi. Tại Gujarati, người ta gọi chúng là saragvo.
Khu vực phân bổ chủ yếu của chúng là đông bắc và tây nam châu Phi, Madagascar, bán đảo Ả Rập, Nam Á. Loài phổ biến nhất là chùm ngây (cải ngựa) (Moringa oleifera), loài cây có nhiều công dụng có nguồn gốc từ khu vực thuộc bang Kerala của Ấn Độ. Lá của nó có thể ăn được. Loài cây này được trồng tại nhiều nơi trong khu vực nhiệt đới và là loài duy nhất của chi này có mặt tại Việt Nam. Loài có nguồn gốc châu Phi là Moringa stenopetala, cũng được trồng rộng khắp, nhưng ít phổ biến hơn Moringa oleifera.
Ở nước ta, cây được trồng làm nọc trầu (làm trụ để trầu bám leo lên) tại Ninh Thuận, là nguồn thực phẩm chính của đồng bào Chăm và Raglay, ngoài ra còn mọc hoang và trồng ở Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Thuận, Kiên Giang và đảo Phú Quốc.
Nghiên cỨu khoa hỌc vỀ chùm
ngây
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học về lá chùm ngây non ở miền Nam nước ta, trong 100 g còn tươi có 6,35 g chất đạm, 1,7 g chất béo, 8 g bột đường, 1,9 g chất xơ, 3,75 g chất khoáng (trong đó phosphor 50 mg, kali 216 mg, calci 122 mg, magnesium 123 mg, đồng 0,1 mg, sắt 16 mg, caroten 6.250 UI), các vitamin B1 0,2 mg, B2 0,21 mg, PP 2,25 mg và C 110 - 220 mg. Như vậy lá chùm ngây non là loại rau giàu dưỡng chất.
Đa số các nghiên cứu được thực hiện ở Ấn Độ, Philippines và châu Phi... Cây đã được biết đến và dùng hơn nghìn năm nay ở các nước có nền văn minh cổ như Hy Lạp, Ý, Ấn Độ. Hiện nay đang có chương trình khuyến khích trồng chùm ngây ở 80 quốc gia trên toàn thế giới.
Các bộ phận của cây chứa nhiều khoáng chất quan trọng, giàu chất đạm, vitamin, beta-caroten, acid amin và nhiều hợp chất phenol. Cây chùm ngây cung cấp một hỗn hợp gồm nhiều hợp chất quý hiếm như zeatin, quercetin, alpha-sitosterol, caffeoylquinic acid và kaempferol.
Theo các nghiên cứu khoa học, lá và hoa còn tươi của cây chùm ngây có chứa: vitamin C nhiều hơn trái cam 7 lần, calci nhiều hơn 4 lần và protein gấp 2 lần so với sữa, vitamin A gấp 4 lần so với cà rốt, potassium gấp 3 lần chuối.
Cách sử dung:
- Các món canh: nấu canh với tôm, tép, cá trê, thịt nạc... hoặc nấu canh chay với bí ngô, bắp non bào nhỏ và đậu phộng sống giã nát. Sau khi nêm nếm cho vừa ăn, dùng lá chùm ngây non rửa sạch xắt nhỏ bỏ vào nồi canh khi nước đang sôi trộn đều rồi nhấc xuống ngay không để sôi thêm.
- Trộn dầu giấm: Lá chùm ngây non và đọt non vừa ***** dùng, rửa sạch, trộn với dầu giấm, ít muối, tiêu, đường. Món sống này không còn mùi hăng của lá. Có thể thêm vào ít cà chua và hành tây.
Tóm lại, cây Chùm Ngây vừa là nguồn dược liệu vừa là nguồn thực phẩm phong phú và quí hiếm. Lá, hoa, trái, thân , vỏ, rễ của cây chứa chất khoáng , chất đạm, vitamins,beta-carotene, acid amin và nhiều họp chất khác. Ngoài khả năng thanh lọc nước và giá trị dinh dưỡng cao, cây moringa còn là nguồn dược thảo quan trọng trong việc ngăn ngừa và điều trị rất nhiều căn bệnh , các bộ phận của cây có nhũng hoạt tính như kích thích hoạt động của tim và hệ tuần hoàn, hoạt tính chống ung bướu, hạ nhiệt, chống kinh phong, chống sưng viêm, trị ung loét, chống co giật, lợi tiểu hạ huyết áp, hạ cholesterol, chống oxy hóa, tri tiểu đường , bảo vệ gan, kháng sinh và chống nấm… cây đã được dùng để trị nhiều bệnh trong y học dân gian tại nhiều nước trong vùng Nam Á
Theo chị Thanh Tâm (quận 4, TP.HCM) thì đây là loại rau nấu canh tôm ăn rất ngon. Cây cao lớn và giòn, hái lá để luộc và nấu canh ăn. Chị đã lập dự án xen canh cây chùm ngây với cây dó bầu bởi theo chị chùm ngây ở nước ta đang có nguy cơ tuyệt chủng. Điều tra 2001-2005 của Viện Khoa học nông nghiệp VN cũng cho biết, Trung tâm Tài nguyên di truyền thực vật đã thu thập giống cây chùm ngây (Moringa oleifera) ở Nam Trung Bộ.
Theo dược sĩ Trần Việt Hưng, chùm ngây là một cây khá độc đáo, vừa là một cây thực phẩm vừa là một nguồn dược liệu khá đặc biệt. Cây rất hữu dụng cho các quốc gia nghèo. Tại Việt Nam cây được trồng tại các tỉnh phía nam từ Đà Nẵng, Nha Trang, Phan Thiết vào đến Kiên Giang và cả tại đảo Phú Quốc. Cây có thể mọc cao 5 đến 10m. Lá có thể ăn tươi hoặc sau khi nấu chín. Quả cũng có thể ăn được. Tuy nhiên nếu dùng chùm ngây với liều quá cao có thể gây ra buồn nôn, chóng mặt và ói mửa. Mặt khác, ông lưu ý, phụ nữ có thai không nên dùng rễ chùm ngây, vì có khả năng gây trụy thai.
Sưu Tầm.
Cây chùm ngây
Dạng hẹp
