sau đây là bài viết của bạn camauteur mình đã chỉnh lại ảnh cho mọi người dễ tham khảo xin lập mục mới này.vì bài viết này cũng đã khá lâu.
Sau đây là một số bệnh thường gặp ở cây mai vàng mà mình biết được rất mong được đóng góp thêm từ các thành viên trong diễn đàn. PHÒNG TRỊ NHỆN ĐỎ HẠI CÂY HOA MAI
Câu hỏi: Cây mai vàng ở chỗ chúng tôi gần đây thường bị một hiện tượng như sau, trên những lá già hoặc những lá bánh tẻ có những con vật nhỏ tý xíu như con mạt gà, mầu đỏ nâu đậm hoặc mầu hồng, mầu vàng, chúng bò lăng xăng ở mặt dưới và cả mặt trên của lá mai. Sau khi chúng xuất hiện một thời gian thì ở mặt trên của lá mai có những vết trắng lấm tấm, một thời gian sau đó thì lá trở nên thô cứng, chuyển sang mầu xanh đen có pha chút mầu nâu đồng loang lổ trên lá, lá phồng như bánh tráng...Xin cho biết đó là sâu bệnh gì? Làm cách nào để phòng trị những sâu bệnh này?
Triệu chứng:
Trả lời: Qua mô tả của các bạn, kết hợp với những gì hiểu biết được về sâu bệnh hại trên cây hoa mai mà chúng tôi đã có dịp quan sát được ở một số vườn mai của Quận 12 (Tp. HCM) đầu mùa khô năm ngóai, chúng tôi cho rằng cây mai ở chỗ các bạn đang bị con nhện đỏ gây hại, những con nhện này có tên khoa học là Tetranychus sp. Lòai nhện này gây hại trên khá nhiều lọai cây, từ cây ăn trái, cây rau mầu cho đến một số lọai cây hoa kiểng. Cơ thể của chúng rất nhỏ (khỏang 1 mm), hình bầu dục và có 8 chân. Khi mới nở nhện có mầu xanh vàng lợt, khi lớn chúng chuyển dần sang mầu hồng và đỏ đậm. Muốn quan sát kỹ chúng các bạn phải có kính lúp có độ phóng đại nhiều lần. Nhện sinh sản rất nhiều, đã thế vòng đời của nhện lại ngắn vì thế chúng tích lũy mật số khá nhanh, dễ bột phát gây hại nặng nếu gặp điều kiện thuận lợi. Cả nhện trưởng thành và nhện non đều bu bám trên bềâ mặt của lá, cạp ăn biểu bì và chích hút dịch của lá từ khi lá bước vào giai đọan bánh tẻ trở đi, làm cho lá có những vết trắng lấm tấm giống bụi cám mà các bạn đã thấy, sau đó lá chuyển dần sang mầu xanh đen và nâu hơi đậm loang lổ như các bạn đã mô tả trong thư là mầu nâu đồng, phiến lá bị phồng lên như bánh tráng. Nếu không phát hiện và có biện pháp diệt trừ kịp thời, bộ lá của cây hoa mai sẽ bị cằn lại, thô cứng và đương nhiên sẽ ảnh hưởng đến qúa trình sinh trưởng và phát triển bình thường của cây mai, nhất là trong mùa khô. Do cơ thể của nhện rất nhỏ mắt thường khó nhìn thấy mà chỉ nhìn thấy triệu chứng gây hại để lại của nhện trên lá nên trong thực tế đã có những chủ vườn mai ở Quận 12 cứ tưởng cây mai bị bệnh và điều trị theo hướng dùng thuốc trừ bệnh nên không thấy “bệnh” thuyên giảm.
Để phòng trị lọai nhện này các bạn có thể tiến hành một số công việc sau đây:
-Không nên trồng hoặc đặt các chậu mai qúa xít nhau, để vườn mai có độ thông thóang.
-Hàng ngày khi tưới tắm, chăm sóc vườn mai các bạn nên chú ý quan sát cây mai, kiểm tra bộ lá mai (nhất là những lá từ giai đọan bánh tẻ trở đi) để phát hiện sớm và có biện pháp diệt trừ nhện kịp thời. Do cơ thể của nhện rất nhỏ vì thế để dễ phát hiện nhện các bạn phải dùng kính lúp, nếu không có kính lúp các bạn có thể kiểm tra bằng cách gián tiếp như sau: ngắt những lá mai nghi có nhện đặt vào giữa hai tờ giấy trắng rồi lấy tay vuốt nhẹ phía ngòai tờ giấy, nếu thấy trên mặt giấy có những chấm nhỏ mầu vàng xanh, hồng hay đỏ thì lá đó đang có nhện gây hại, những chấm này càng nhiều thì chứng tỏ mật độ của nhện càng cao. Khi phát hiện có nhiều nhện trên cây các bạn có thể dùng một trong các lọai thuốc sau đây để phun xịt: Danitol 10EC; Comite 73EC; Pegasus 500SG; Ortus 5SC; Cascade 5EC; Nissuran 5EC; Sirbon 5EC; Kelthane 18,5EC... Do nhện là một lòai dịch hại rất dễ kháng thuốc, vì thế các bạn không nên chỉ dùng một lọai thuốc liên tục trong một thời gian dài (dù thuốc đó diệt nhện rất tốt) mà các bạn nên dùng luân phiên những lọai thuốc trên đây với nhau. Về liều lượng và cách sử dụng các bạn có thể đọc hướng dẫn có tin trên nhãn thuốc.
Câu hỏi: Trên những gốc cây mai vàng lớn tuổi trong các vườn mai chuyên canh ở chỗ chúng tôi thường hay bị một lọai đốm bệnh hình tròn hoặc hình bầu dục, có đốm chỉ nhỏ cỡ vài ly, có đốm cỡ đồng xu, nhưng cũng có những đốn lớn đường kính đến vài phân, mầu xám trắng hay xám xanh, loang lổ, có khi nhiều đốm hòa lẫn vào nhau bao kín cả gốc cây, cả cành cây. Xin cho biết đó là đốm bệnh gì? Chúng có làm hại cho cây hoa mai không? Nếu có thì làm cách nào để phòng trị chúng?
Trả lời: Qua mô tả của bạn, kết hợp với tình hình thực tế mà chúng tôi đã có dịp quan sát được ở một số vườn mai của các “nghệ nhân” ở Phường Hiệp Bình Phước, Quận Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh, chúng tôi cho rằng cái đốm bệnh trên cây mai vàng ở chỗ bạn là bệnh Đốm đồng tiền. Nếu bạn chịu quan sát thêm sẽ thấy là ngòai cây hoa mai ra thì bệnh này còn có thể gặp trên nhiều lọai cây thân gỗ khác, nhất là những cây ăn trái như: cam quýt, chôm chôm, nhãn, bưởi, mãng cầu, sầu riêng, mít, xòai...Ban đầu vết bệnh chỉ là những đốm rất nhỏ cỡ một vài ly, sau đó nếu gặp điều kiện thời tiết thuận lợi như ẩm độ trong vườn cao, thiếu nắng...thì chúng phát triển rộng ra. Vết bệnh đa số có dạng hình tròn hoặc hơi tròn như đồng tiền (nên gọi là bệnh đốm đồng tiền) hoặc hình bầu dục, mầu xám trắng hay xám xanh da trời (ảnh IV-10a, IV-10b). Theo thời gian vết bệnh cứ lan rộng dần ra xung quanh, nếu nặng nhiều vết sẽ hòa lẫn vào nhau tạo ra hình dạng bất kỳ, mầu sắc loang lổ vằn vèo như da hổ, cứ thế nhiều lớp chồng chất lên nhau làm cho lớp vỏ của cây mai dầy lên, có độ xốp giống như một lớp nhung bao quanh gốc cây mai. Đúng như nhận xét của bạn, khi cây mai còn nhỏ, cành lá chưa giao tán, vườn luôn được thông thóang, ẩm độ trong vườn thấp, điều kiện không thuận lợi nên bệnh không hoặc xuất hiện rất ít. Càng về sau cây càng lớn, tán lá giao nhau dầy đặc, bít bùng, tạo ẩm độ trong vườn cao, phía trong tán cây lại thiếu ánh nắng ... đã tạo thuận lợi cho bệnh phát sinh, phát triển mạnh.
Qua quan sát thực tế cho thấy bệnh này rất thích phát triển trên lớp vỏ cây đã già cỗi, cổ thụ một chút. Vì thế bệnh thường phát triển nhiều trên những gốc mai đã lớn tuổi, thuộc lọai cổ thụ. Theo chúng tôi có lẽ do lớp vỏ cây bị mục thích hợp cho bệnh phát sinh, phát triển. Ban đầu bệnh chỉ tập trung ở phần thân sát với gốc cây là chính, về sau bệnh cứ phát triển dần lên các nhánh cấp 1, nhánh cấp 2...Do bệnh chỉ phát triển bên ngòai của lớp vỏ cây nên nhiều nhà chuyên môn cho rằng có thể sẽ không gây hại trực tiếp cho cây, nhưng do chúng làm cho bề mặt của cây luôn bị ẩm ướt, vì thế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nấm bệnh khác tấn công, nhất là những lọai nấm bệnh thường tấn công ở vùng gốc. Ở một vài thân cây thuộc lọai cỗi, cổ thụ, thấy phía trên cây bị chết, khi bóc vỏ ra thì ngay chỗ bên trong những đốm bệnh đồng tiền chúng tôi thấy lớp vỏ cây đã bị hư mục, có lẽ do điều kiện luôn ẩm ướt đã tạo điều kiện cho nấm bệnh khác tấn công.
Để phòng trị bệnh bạn có thể tiến hành như sau
-Không nên trồng hoặc sắp xếp những chậu mai trong vườn qúa dầy, quá gần nhau để vườn mai thông thóang, khô ráo, dưới tán, dưới gốc cây nhận được thêm ánh sáng mặt trời, sẽ có tác dụng hạn chế bệnh phát sinh, phát triển. Đây có thể được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh.
-Thiết kế mặt liếp để trồng mai hoặt đặt chậu mai theo hình mai rùa, xẻ rãnh thóat nước để nước không đọng lại trên mặt vườn trong mùa mưa để vườn luôn được khô ráo.
-Đối với những gốc mai đã bị đốm bệnh xuất hiện nhiều, dầy đặc bạn có thể dùng bàn chải cọ rửa sạch những đốm bệnh trên thân , trên cành.
-Cûó thể dùng nước vôi hoặc dung dịch thuốc Boóc đô 1% qúet lên thân cây vào đầu mùa mưa, cũng có tác dụng ngăn chặn bệnh xâm nhập, lây lan. Ngòai ra bạn có thể dùng một số lọai thuốc gốc đồng như Copper –B, Coc 85; Copper-Zinc hoặc Zinccopper... xịt ngừa lên những chỗ thường hay bị bệnh trên thân, cành./.
Câu hỏi: Trên cành cây mai vàng ở chỗ chúng tôi, thường có một lọai nấm bệnh mầu nâu đỏ. Ban đầu bệnh chỉ là một đốm nhỏ, sau đó cứ lan rộng dần ra rồi bao kín hết cả một đọan cành, làm cho lá bị rụng, cành bị chết khô dần. Xin cho biết về một số đặc điểm của lọai bệnh này và cách phòng trị chúng?
Trả lời: Qua mô tả của các bạn kết hợp với những gì hiểu biết về sâu bệnh hại trên cây hoa mai, và thực tế mà chúng tôi đã quan sát được ở vùng trồng mai phường Thạnh Lộc, Quận 12, Tp. Hồ Chí Minh vào mùa khô năm ngóai, chúng tôi cho rằng cây mai của các bạn đã bị bệnh nấm hồng gây hại (tên do bà con trồng mai ở đây tự đặt-hiện tại chúng tôi chưa tra cứu được tên của nấm).
Ban đầu vết bệnh chỉ là đốm nấm mầu hồng (hơi giống mầu đỏ đồng), xuất hiện trên cành mai, sau đó vết bệnh cứ phát triển rộng dần ra bao quanh hết cả đọan cành, đồng thời cũng phát triển lên cả phía trên và phía dưới của chỗ bị bệnh, làm cho vết bệnh không chỉ bao kín hết chu vi của cành mà còn phát triển dài thêm (ảnh IV-13a, IV-13b). Khi vết bệnh đã bao quanh kín hết cả một đọan cành thì đa số những lá mai phía trên chỗ bị bệnh sẽ có mầu vàng, xanh loang lổ, rồi bị rụng dần, khúc cành phía trên chỗ bị bệnh trở lên khô nứt, giòn dễ gẫy (xin xem ảnh). Nếu không phát hiện sớm và phun xịt thuốc phòng trị kịp thời thì có khi lên đến vài chục phần trăm số cành bị hại, làm cho cây xơ xác, vụ ra bông năm sau sẽ không đẹp.
Bệnh thường chỉ tấn công trên những cành nhỏ cỡ chân nhang cho đến cỡ cây đũa ăn cơm, ít khi gây hại ở những cành lớn hoặc trên thân, nếu như cây được phun xịt thuốc kịp thời. Nhưng vì những cành nhỏ này lại là cành mang bông cho vụ sau nên nếu để nhiều cành bị hại cây sẽ có ít bông và bông không đẹp, bông nhỏ, rất khó bán và bán không được giá.
Thực tế cho thấy bệnh thường gây hại nhiều hơn trong mùa khô, khi mùa mưa xuống bệnh bớt dần.
Để phòng trị bệnh xin giới thiệu với các bạn áp dụng một số kinh nghiệm của anh Tô Văn Tám một người trồng mai lâu năm ở phường An Phú Đông, Quận 12, Tp. Hồ Chí Minh, sẽ có kết qủa rất tốt:
-Kiểm tra vườn mai thường xuyên (nhất là vào mùa khô) để phát hiện sớm và có biện pháp ngăn chặn bệnh kịp thời. Khi phát hiện có bệnh có thể sử dụng một trong những lọai thuốc như: COC 85WP; Vidoc 30WP ; Vidoc 80BTN; hoặc Vidoc 50HP; Batocide 12WP Viben-C 50BTN... để phun xịt, nếu vườn thường bị bệnh này thì trong mùa khô (là mùa thích hợp cho bệnh phát sinh, phát triển) nên phun xịt định kỳ khỏang 1 tuần lễ một lần. Về liều lượng và cách sử dụng thuốc các bạn có thể đọc kỹ hướng dẫn mà nhà sản xuất đã có in trên nhãn thuốc.
-Thường xuyên thu gom những cành đã bị bệnh không thể phục hồi được đem tiêu hủy. Khi cắt nhớ cắt sâu thêm vào bên trong chỗ vết bệnh khỏang vài phân để phòng nấm bệnh còn sót lại trên cành tiếp tục phát triển lây lan sang các cành khác hoặc các cành non sắp ra sau này.
Câu hỏi: Vào những đợt cây mai vàng ra đọt non, lá non cây mai thường bị một lọai sâu cuốn những lá non này lại, rồi cắn phá, làm cho lá mai bị cắn khuyết, xơ xác. Xin cho biết nên phòng trừ chúng bằng cách nào? Dùng lọai thuốc gì?
Trả lời: Trên cây hoa mai vàng, ngòai một số đối tượng sâu bệnh gây hại thường gặp như: bệnh “Rỉ sét” lá, bệnh nấm hồng làm khô cành, nhện đỏ, bù lạch gây hại lá...thì sâu ăn lá cũng là một đối tượng thường xuất hiện và gây hại cho cây mai, nhất là vào những đợt cây ra đọt non, lá non, để phát triển thân cành.
Con trưởng thành của chúng là một lòai bướm, có chiều dài cơ thể khỏang 10 ly, sải cánh rộng khỏang 19-20 ly. Trứng được đẻ trên các đọt non mới ra. Sau khi đẻ khỏang 3 ngày thì nở ra sâu non. Sau non hình ống, thân mầu xanh trong, đầu mầu nâu đen (ảnh IV-20a, IV-20b, IV-20c)). Khi mới nở sâu non gặm nhấm làm khuyết lá, khi lớn chúng nhả tơ kéo vài lá non lại với nhau, rồi nằm bên trong cắn phá, làm cho lá bị khuyết, nếu nặng lá có thể bị cắn phá đến phân nửa, đôi khi chỉ còn trơ lại một đọn gân chính ở gần cuống lá. Làm mất diện tích lá quang hợp cho cây. Khi lá già nhìn cây mai xơ xác. Làm cho cây mai sinh trưởng và phát triển kém, cây còi cọc, ra ít bông, và bông nhỏ không đẹp.
Khi đẫy sức sâu dài khỏang 25-28ly, hóa nhộng bên trong tổ lá. Sâu thường gây hại nhiều trong mùa mưa, là mùa cây mai thường ra nhiều đợt đọt non, lá non để phát triển thân, cành, lá.
Để phòng trị sâu có kết qủa các bạn có thể áp dụng một vài biện pháp đơn giản sau đây:
-Khi chăm sóc cây mai, nên chú ý quan sát, nếu phát hiện thấy “tổ sâu” thì bắt giết (lọai sâu này rất dễ bắt vì chúng ít trốn chạy).
-Nếu mật số sâu cao, không đủ sức bắt bằng tay thì các bạn có thể dùng thuốc trừ sâu để phun xịt. Đây là một lòai sâu tương đối dễ chết, vậy các bạn có thể sử dụng bằng một vài lọai thuốc trừ sâu thông htường như: SecSaigon 5EC hoặc 10EC; Diaphos 5EC; Sagothion 50EC; Padan 95SP; Fastac 5EC...Về liều lượng và cách sử dụng của thuốc các bạn có thể đọc hướng dẫn trên vỏ bao bì.
Cảm ơn các bạn đã phục hồi lại hình ảnh và tài liệu này, nhưng hình như thiếu đoạn nói về rễ (tuyến trùng). Vì tính quan trọng của nó với người chơi Mai nên đề nghị Tân đưa vào cả 2 mục : phòng trị bịnh và chuyên đề Mai ,để ae dễ tham khảo.Cảm ơn.
Trước đây em có tải bài này về máy, thấy nó rất hay. Hồi trưa ngồi lục lại trên d đ thấy nó bị hư ảnh, mà không biết cách sửa nên nhờ anh em quản trị sửa lại. Cám ơn lengoctan! Tôi thấy bài này rất cần thiết, có nói với Dũng làm sao cho nó cứ nằm ở trang đầu chuyên đề về mai.
bài trị bệnh cho mai vàng của camauteur đã sửa
Dạng Hybrid (Lai ghép)
