Thời gian gần đây đồng hành với sự phát triển mọi mặt của xã hội, thị trường cây cảnh cũng sôi động hẳn lên, phong trào này được nhiều tầng lớp xã hội hưởng ứng trên khắp mọi miền của đất nước, đặc biệt trong đó có giới trẻ. Góp sức cho thú chơi lành mạnh này và tạo môi trường tiếp cận tốt nhất phần lớn nhờ ở các cuộc thi và các diển đàn cây cảnh để tầm nhìn của giới chơi cây được nâng lên rõ rệt. Là người mới tham gia nhưng thú chơi cây đã giúp tôi cảm nhận được sự mê hoặc lòng người khi tận mắt chứng kiến một số cây cảnh giá trị, qua đó toát lên sự công phu, vẻ đẹp huyền bí, tính nhân văn cao cả, tinh thần dân tộc, cũng như tầm nhìn chiến lược trong cuộc sống.v.v. được thể hiện qua từng dáng thế của cây.Hằng ngày sau những giờ làm việc, tôi tự preset bằng cách vào các diễn đàn cây cảnh, ngắm nhìn say sưa những tác phẩm tuyệt tác. Những lúc đi công tác xa, tôi thường tranh thủ ghé thăm các vườn cây, đàm đạo với chủ nhà như người bạn tri kỷ mặc dù tôi chỉ mới gặp họ lần đầu.
Bên cạnh những tác phẩm giá trị cao vẫn còn tồn tại nhiều nhược điểm mà đại đa số người chơi cây như tôi chưa nắm rõ quy tắc cơ bản về dáng thế để có sự đầu tư bài bản; Nhiều cây chưa đạt chuẩn nhưng người chơi vẫn kỳ công chăm sóc tốn nhiều công sức( có nhiều vườn cây chỉ chấm điểm được vài cây đẹp, số còn lại phải xử lý mới từ đầu). Một số cây có giá trị cao nhưng chưa được định hình rõ nét để nâng tầm thẩm mỹ về sau.
Nhân đây tôi xin kể một câu chuyện mục sở thị để đóng góp với phong trào chơi cây cảnh chung. Vào dịp giáp tết bính dần 2010, nhân chuyến công tác vào ĐăkLăk, đến thị xã Buôn Hồ tôi ghé xem vườn cây nọ, có một cây sanh làm tôi phải rúng động về vẻ đẹp hoang sơ của nó, mặc dù cây chưa được định hình nhưng chắc chắn đó là cây đẹp hiếm có. Cây sanh này tuổi phải vài trăm năm sống khô cằn trên một phiến đá bằng phẳng không có dưỡng chất nên rễ cọc của cây bò ngoằn nghèo tựa như con trăn lớn, các rể phụ cùng bám vào rễ chính tạo thành bộ đế rộng hơn 2m dài gần 3.5m, những chiếc rễ khác từ các chi cành thòng xuống ôm chặt rễ bàn trông rất quái tạo thành một quần thể như khu rừng thu nhỏ tuyệt đẹp. Người chủ đặt tên cây này là nghe khá ngộ nghỉnh, nhưng cũng có lý; Cây này có thân chủ khá to, đường kính đoạn gốc khoản 40-50 cm toàn thân lao tới phía trước tạo góc nghiêng 60 độ, cao hơn 3m ngọn hồi về; đẹp và uy nghi, các đường cong gấp khúc của thân chủ thanh tao mạnh mẻ, cân đối và hoang dã, dáng thế như vị thủ lỉnh xông pha ngoài chiến trận( thân chủ và bộ đế này làm tôi liên tưởng đến thế < long cuốn thuỷ> hoặc< khủng long đằng vân>...). Phần sau của thân chủ là một quần thể( xưa nay chưa thấy) khoảng10-20 chi cành gầy nhỏ cở ½ hoặc bằng cổ tay, cao chưa đầy 2m mà tuổi đã vài chục năm. Cây sanh này thuộc dòng da cóc hiếm có, đọt đỏ tía, cuống trái thòng, lá tròn, cành chắc.
Chúng tôi thảo luận nhiều về dáng thế của cây, tôi góp ý nên duy trì hiện trạng, chỉ chỉnh sữa mang tính “phá cách” để duy trì vẻ đẹp tự nhiên vốn có đã hội tụ đủ các yếu tố cổ, kỳ, mỹ mà thiên nhiên ban tặng, chủ cây thì có quan điểm tạo dáng khác theo phong cách như tên được đặt cho cây.
Sau chuyến công tác trở về tôi nhớ mãi cây sanh này, nếu được chăm sóc tạo dáng đúng bài bản thì đây sẻ là báu vật thiên nhiên, là sự kết duyên tinh hoa của trời đất ban tặng(cây này sở hữu bộ đế, thân chủ và các chi cành được chấm vào hàng độc đáo không có cây thứ hai). Nhưng nếu xử lý cây không tốt, hoặc phá bỏ nhiều sẻ ảnh hưởng lớn đến giá trị của tác phẩm.
Nhằm nâng cao và phát triển phong trào chơi cây cảnh ngày càng thêm lớn mạnh, những nhười chơi cây cảnh chúng tôi rất mong được sự góp sức của các tổ chức, các hội sinh vật cảnh để định hướng tốt cho những cây cảnh đẹp, những tác phẩm giá trị cao, tránh lãng phí tài nguyên thiên nhiên ban tặng, qua đó tạo sân chơi để nhiều người cùng được thưởng thức.