CHĂM SÓC MAI SAU TẾT
(Chủ yếu mai trồng chậu và thời tiết miền Nam, các bạn ở miền Trung tham khảo để vận dụng tuỳ trường hợp)
Trong diễn dàn nhiều bạn thấy có những cây mai nụ to và nhiều có hỏi: phải dùng thuốc gì, chất kích thích gì hoặc phân bón gì để có được như thế? Các bạn hỏi trong giai đoạn gần cuối năm thì không ai giúp các bạn được cả . muốn được cây mai có nụ sai, to hoa nở đẹp thì việc chăm sóc cây ngay từ sau Tết mới quyết định. Các bạn muốn có được những cây mai đẹp để chưng trong năm Tân Mão thì sau Tết các bạn phải làm những việc như sau:
Giai đoạn sau Tết rơi vào các tháng 1,2,3,4 âm lịch, mùa nầy miền Nam rất nóng, kể từ cuối tháng 3, sang đầu tháng 4 mới có vài cơn mưa đầu mùa.
1/ Mai được chưng trong nhà:
Mai được chưng trong mấy ngày Tết thường từ 30 đến mồng 6 Tết, nếu cây chưng ngoài sân hay chưng ở hành lang không bị mất sức nhiều lắm còn cây chưng trong nhà thì không được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời nên hiện tượng quang hợp không thực hiện được bao nhiêu , lá phát triển mới thường có màu xanh nhợt nhạt, lá mỏng, cành phát triển dài và yếu. chủ nhà nhiều khi không tưới một ít nước mỗi ngày mà đôi khi đổ cả bia, nước ngọt…vào gốc mai. Chưa kể đến việc dùng thuốc kích thích ra hoa, giữ hoa không rụng làm sáo trộn sinh lý của cây. . Cây mai đã dồn nhựa ra để nuôi hoa đẹp, lại phải thiếu điều kiện sống trong một tuần lễ nhiều cây đã bị kiệt sức đi rất nhiều.. Nếu không chăm sóc tốt thì năm sau mai sẽ không còn hoa nữa, có khi bị sâu bệnh tấn công và có thể chết đi.
-Mai được đem ra ngoài càng sớm càng tốt , phải đặt cây nơi có bóng râm để lá không bị cháy khi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Lặt bỏ tất cả các hoa dù nở hay chưa nở (cả nụ còn lại) để cây không mất dinh dưỡng nuôi đài hoa tạo hạt., các lá dù xấu cũng để nguyên như vậy. Dùng 5 g urê (1 muỗng café nhỏ) pha với 10 lít nước tưới gốc cây và phun lên cả cây. Nếu thấy cây hồi sức lại (lá xanh hơn, tược non phát triển…) thì không cần phải phun thuốc kích thích chồi lá nữa, trường hợp cây có vấn đề thì mới sử dụng thuốc kích thích phun với liều lượng ít hơn liều lược được hướng dẫn.
-Khi cây lợi sức thì đưa từ từ ra nắng để cây quen dần, nó sẽ phát triển chồi, lá rất nhanh
-Chú ý rằng đây là giai đoạn bọ trĩ và nấm hồng hoạt động (lá non, trời nắng nóng) nên pha chung hai loại thuốc có hoạt chất :Hexaconazole (Anvil) Fipronil (Regent) phun lần đầu khi tược non vừa phát triển và làn sau khi lá vừa già (khoảng 20 ngày sau)
-Nếu năm bình thường thì việc tỉa tán cho mai nên thực hiện vào khoảng từ ngày 20 tháng 1 đến cuối tháng, nếu năm nhuần thì chờ đến rằm tháng hai mới tỉa tán. Các bạn chú ý việc tỉa tán rất quan trọng nó sẽ:
-Tạo lại dáng , tán lá cho cây
-Khi cành bị cắt đi tược non sẽ phát triển tạo nên cành mới và mang theo cả chồi trên nách lá, chồi nầy có thể biến thành tược hoặc nụ phụ thuộc vào quang kỳ, phân bón, nhiệt độ và một số yếu tố khác. Những cây không tỉa cành chắc chắn sẽ không cho hoa nhiều bằng các cây tỉa cành ngay từ đầu năm. Trong việc tỉa cành các bạn chú ý rằng: Cành tỉa càng gần thân thì tược phát triển càng mạnh, nhưng khi chồi phát triển có thể là nhiều chồi nên ta chỉ chọn một chồi theo đúng vị trí mong muốn để lại và lảy bó các chồi còn lại ngay từ khi mới hình thành. Tuỳ theo sự dịnh dạng cho cây, khi chồi phát triển từ 6 lá trở lên ta nên bấm đọt để cành nhảy tược mới, có thể bấm đọt tiếp sau đó để tạo tán lá hoàn chỉnh theo ý.
- Khi cây nhiều lá thì bón phân : Vì chưa thay đất nên sử dụng phân vô cơ để có tác dụng nhanh như loại 16-12-8-11 TE của Bình Điền hoặc phân NPK tương đương (Không nên bón DAP giai đoạn nầy nụ hoa hình thành sớm mai có thể nở trước). Có thể dùng phân bón lá loại 30-20-10 để phun lên tán cây.
2/ Cây được chưng ngoài sân hoặc ở hiên nhà:
Trong trường hợp nầy cây chỉ mất dinh dưỡng cho hoa phô hương sắc trong mấy ngày Tết nhưng cây vẫn đủ nắng để thực hiện quang hợp .Nên sau những ngày Tết bộ lá phát triển tốt , ta có thể cắt tỉa cây , lảy hết hoa và nụ còn lại trên cây và thấy mai phát triển mạnh có thể tiến hành thay đất, thay chậu cũng được. Muốn bón phân thì chỉ nên phun phân bón lá thôi còn bón gốc phải chờ khoảng 2 tuần cho rễ non phát triển mới bón được. Cũng phải xử lý thuốc trừ sâu bệnh như cây mai chưng trong nhà.
- Cuối tháng 3, đầu tháng 4 miền Nam bắt đầu có những cơn mưa vào mùa , việc thay đất cho cây vào gần cuối tháng 3 là hợp lý. Cây trồng trong chậu nếu chất trồng chủ yếu bằng tro, xơ dừa thì mang cây ra khỏi chậu dễ dàng nếu rễ đã phát triển đầy chậu. Dùng dao thật bén gọt bỏ phần rễ già (có màu vàng sậm, khô), dùng bay nhỏ hoặc cây nhọn cạy bỏ bớt đi một phần đất trồng lâu năm. Trước khi đưa mai vào chậu trở lại cần kiểm tra lại các lổ thoát nước , dưới đáy chậu cần lót một lớp phân hữu cơ , phủ lên trên một lớp chất trồng rồi mới đặt lại cây vào (không để rễ tiếp xúc trực tiếp với phân), bổ sung cho đủ chất trồng, ém chặt cho cây cứng gốc. Cũng cần chú ý là lớp phân hữu cơ và phân tro sẽ phân huỷ một thời gian cây sẽ bị lún xuống , vì thế nên đặt cây có gốc cao hơn mặt chậu để khi ổn định ta có vị trí cây như ý. Nếu mai có chất trồng chủ yếu là đất thịt thì việc thay đất khó hơn, các bạn phải dùng bay moi quanh góc sát chậu hơn nửa vòng rồi lắc mạnh, mai sẽ tách khỏi chậu và có thể mang ra cắt bớt rễ, thay đất cho cây. Thông thường, nếu cây lớn trồng trong chậu nhỏ và nhất là trồng bằng tro trấu-xơ dừa thì mỗi năm phải thay đất 1 lần (khi thấy rễ mai bám đầy cả thành chậu) Trường hợp trồng bằng đất thịt rễ chưa bám nhiều có thể hai năm hoặc 3 năm thay cũng được (xem sự phát triển của cây)
- Không cần bón phân hữu cơ nhiều trong giai đoạn nầy, với số phân bón lót hoặc phun phân bón lá vô cơ một ít cũng đủ cho mai phát triển trong đầu mùa mưa. Cộng với những cơn mưa đầu mùa, khí trời mát hẳn , sấm sét tổng hợp chất đạm tự nhiên trong không khí và đất làm cây phát triển mạnh hơn.
Công việc chăm sóc mai sau Tết coi như hoàn chỉnh, làm các việc trên các bạn đã chuẩn bị thật tốt cho cây mai để nó tích luỹ chất dinh dưỡng trong mùa mưa , tạo nụ hoa để cho những hoa thật đẹp vào Tết tới.
Tết Nguyên Đán năm Tân Mão rơi đúng vào ngày 3 tháng 2 năm 2011 đúng vào tiết Lập Xuân (4/2/2011) , nếu không có biến động nhiều về thời tiết thì đó là một năm rất thuận lợi cho việc trồng mai. Ra công chăm sóc để có được cây mai đẹp đó là một niềm vui, hãnh diện của người trồng mai. Thời gian không nhiều nên tôi chỉ viết phần Chăm sóc mai sau Tết còn các phần : Chăm sóc mai trong mùa mưa, Chăm sóc mai chuẩn bị Tết sẽ viết tiếp sau. Khi viết bài nầy có thể có nhiều chủ quan hoặc không diễn tả được hết ý của mình nên khi đọc có gì chưa rõ cần trao đổi , các bạn cứ nêu lên, mong các bạn khác có kinh nghiệm tham gia trao đổi, giải đáp giúp. Để tìm hiểu thêm về công việc cả năm các bạn tham khảo thêm bài viết “Quy trình chăm sóc mai trong năm” của tôi viết với nick aimai trong
www.new.dalatrose.com hoặc trong mục đào tạo của
www.caycanhvietnam.vn . Cám ơn các bạn đã đến với topic nầy.
Chăm sóc mai trong mùa mưa
Dạng hẹp
